معجزه ای به نام هوش هیجانی EQ

معجزه ای به نام هوش هیجانی EQ

محقـق : پیمــان بابایـی

بهار 1401

آشنایی با هوش هیجانی :

هوش هیجانی به توانایی درک ، کنترل و ارزیابی احساسات اشاره دارد. توانایی درک ، تفسیر و پاسخ به احساسات دیگران همانقدر مهم است که درک و پاسخ به احساسات خودمان اهمیت دارد. به عنوان مثال : جهانی را تصور کنید که در آن نمیتوانید بفهمید که دوستتان یا همسر یا فردی از خانوادتان چه زمانی غمگین است یا چه زمانی دچار عصبانیت شده ، چگونه میتوانید با او ارتباط درست برقرار کنید؟

از نظر عملی این بدان معناست که آگاه باشیم که احساسات میتوانند رفتار ما را هدایت کنند و بر افراد ، چه منفی و چه مثبت تاثیر بگذارند. هوش هیجانی یکی از مهارتهای بسیار مهم برای انسان است که میتوانید این مهارت را توسعه و رشد دهید ؛ وقت گذاشتن برای تقویت این مهارت میتواند به شما کمک کند تا در ایجاد روابط و انجام وظایف مشترک بهتر شوید و آگاه باشید در موقعیتهای مختلف چه عکس العملی داشته باشید.

چرا شناخت هوش هیجانی مهم است ؟

این واقعیت علمی است که احساسات مقدم بر تفکر هستند ؛ هنگامی که احساسات برما غلبه میکنند نحوه عملکرد مغز مارا تغییر میدهند ، توانایی های شناختی ، قدرت تصمیم گیری و حتی مهارتهای بین فردی مارا تحت تاثیر قرار میدهند.

درک و مدیریت احساسات خود و دیگران ، به شما کمک میکند تا در زندگی شخصی و حرفه ای خود موفق تر باشید ، به عنوان مثال میتوانید :

• در موقعیتهای ناراحت کننده ، مراقب آسیب دیدن احساساتتان باشید
• در هنگام استرس و حس آشوب درونی ، احساسات خود را کنترل و مدیریت کنید
• روابط خود را با افرادی که به آنها اهمیت میدهید بهبود بخشید
• در محل کار بین همکاران امنیت روانی و فرهنگ تیمی را ایجاد و تقویت کنید

و موارد مشابه دیگر.

ویژگی های هوش هیجانی :

همانطور که گفته شد ، هوش هیجانی میتواند کلید موفقیت در زندگی و به خصوص در حرفه شما باشد. توانایی مدیریت افراد و روابط در همه رهبران ویژگی و مهارت بسیار مهمی است ، بنابراین تقویت ، توسعه و استفاده از هوش هیجانی خود میتواند راه خوبی برای نشان دادن رهبر درون شما به دیگران باشد که در ادامه به پنج عنصر اصلی آن اشاره میشود :

1. تقویت خود آگاهی : شامل :

• آگاهی عاطفی : شناخت عواطف و تاثیرات آنها
• خود ارزیابی دقیق : شناخت نقاط قوت و نقاط قابل بهبود خود
• اعتمادبنفس : اطمینان و شناخت ارزشها و توانایی های خود

افراد با هوش هیجانی بالا معمولا بسیار خودآگاه هستند ، آنها احساسات خود را درک میکنند ، به همین دلیل اجازه نمیدهند احساساتشان بر آنها حکومت کند ، آنها عزت نفس و اعتماد بنفس بالایی دارند زیرا به شهود خود اعتماد دارند و اجازه نمیدهند احساساتشان از کنترل خارج شود.

2. تقویت خودکنترلی : شامل :

• کنترل عواطف : مدیریت احساسات و تکانه های مخرب
• قابل اعتماد بودن : حفظ استاندارد های صداقت و درستکاری
• وظیفه شناسی : پذیرفتن مسئولیت عملکرد شخصی
• سازگاری : انعطاف پذیری در مدیریت تغییرات
• نوآوری : استقبال از ایده ها و اطلاعات جدید

این مورد ، توانایی کنترل احساسات و تکانه ها است. افرادی که خودکنترلی قوی دارند ، معمولا به خود اجازه نمیدهند بیش از حد عصبانی شوند یا دچار هیجانات ، تصمیمات تکانشی و بی دقتی شوند و قبل از اقدام فکر میکنند. از دیگر ویژگیهای خود کنترلی میتوان به قدرت نه گفتن اشاره کرد.

3. تقویت انگیزه : شامل :

• انگیزه پیشرفت : تلاش برای بهبود یا رسیدن به یک استاندارد برتر نسبت به خود
• تعهد : هم‌سویی با اهداف و برنامه ها
• ابتکار : آمادگی برای عمل به فرصتها
• خوشبینی : پایداری در پیگیری اهداف با وجود موانع و مشکلات

افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند معمولا با انگیزه هستند. آنها مایلند نتایج فوری را برای موفقیت بلند مدت به تعویق بیندازند. آنها حس سازندگی قوی دارند و عاشق چالش هستند و در هر کاری که انجام میدهند بسیار موثر واقع میشوند.

4. تقویت حس همدلی : شامل :

• همدلی : درک دیدگاه و احساسات دیگران و عکس العمل فعال به نگرانی آنها
• جهت گیری اقدام : پیش بینی ، شناخت و برآوردن نیازهای طرف مقابل
• توسعه دیگران : درک آنچه دیگران برای توسعه نیاز دارند و تقویت توانایی آنها
• استفاده از استعدادها : پرورش فرصت ها از طریق افراد مختلف

باید دقت داشته باشید که همدلی به معنای همدردی نیست و اغلب افراد این دو را باهم یکی میدانند که درست نیست. همدلی ، توانایی شناسایی و درک خواسته ها ، نیازها و دیدگاه های اطرافیان است. افراد همدل در تشخیص احساسات دیگران خوب هستند حتی زمانی که این احساسات ممکن است واضح نباشند. در نتیجه افراد همدل معمولا در مدیریت روابط ، گوش دادن و ارتباط با دیگران عالی هستند و از قضاوت کردن بسیار اجتناب دارند.

5. تقویت مهارتهای اجتماعی و ارتباطی : شامل :

• نفوذ : استفاده از تاکتیکهای موثر برای متقاعد سازی
• ارتباط : ارسال پیام های واضح و تاثیرگذار بر مخاطب
• رهبری : الهام بخش و هدایتگر گروه ها و مردم
• کاتالیزور تغییر : شروع یا مدیریت تغییر
• مدیریت تعارض : مدیریت و حل و فصل اختلافات
• ایجاد پیوندها : ایجاد و پرورش شبکه ای هدفمند از افراد
• همکاری : کار با دیگران در جهت اهداف مشترک
• قابلیتهای تیمی : ایجاد هم افزایی گروهی در پیگیری اهداف جمعی

صحبت کردن و معاشرت با افرادی که مهارتهای اجتماعی خوبی دارند معمولا آسان است که یکی دیگر از نشانه های هوش هیجانی بالا است. این گونه افراد سعی میکنند به دیگران کمک کنند تا پیشرفت کنند و بدرخشند. آنها میتوانند اختلافات را مدیریت کنند و در برقراری و حفظ ارتباطات عالی هستند.

هوش هیجانی چگونه ارزیابی می‌شود :

ارزیابی های مختلفی برای اندازه گیری سطوح مختلف هوش هیجانی پدید آمده است ، چنین آزمونهایی به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند : آزمونهای خودگزارشی و آزمونهای توانایی.

• آزمونهای خودگزارشی :

این دسته رایج ترین آزمونها هستند زیرا به صورت ساده انجام میشوند و مورد بررسی قرار میگیرند. در چنین آزمونهایی ، پاسخ دهندگان با رتبه بندی رفتارهای خود به سوالات یا اظهارات پاسخ میدهند ، به عنوان مثال در جمله ای مانند : من اغلب احساس میکنم که احساسات دیگران را درک میکنم ؛ آزمون شونده ممکن است این جمله را با یکی از گزینه های : مخالف / تا حدودی مخالف / موافق / کاملا موافق ، پاسخ دهد و در نهایت کل لیست مورد ارزیابی قرار میگیرد.

• آزمونهای توانایی :

این آزمونها شامل پاسخ دادن افراد به موقعیتهای مختلف و سپس ارزیابی مهارتهایشان است. چنین آزمایش هایی اغلب ، افراد را ملزم میکند که توانایی های خود را نشان دهند که سپس توسط شخص ثالث رتبه بندی میشود.

سخن پایانی :

احساسات میتوانند منبع ارزشمندی از دانش باشند. همانطور که در این مقاله خواندید ، هوش هیجانی میتواند تصمیمات و رفتارهای مثبتی را رقم بزند که کمک میکند تا در روابط ، رفاه ذهنی داشته باشید. از همین لحظه شروع کنید و نتایج شگفت انگیزش را از آن خود کنید و بیش از پیش بدرخشید.

   با آرزوی توفیق روز افزون

ارادتمند – پیمـان بابایی